Sevgili Aileler,
Bugün, sizin için çocuklarda travma konusunu kaleme almak istiyorum. Eğer bu yazıyı okuyorsanız, muhtemelen çocuğunuzun yaşadığı/yaşayacağı zorlayıcı bir deneyim hakkında endişe duyuyorsunuz veya onun travmatik bir olayı nasıl işleyeceğini anlamaya çalışıyorsunuz. Bu süreçte size rehberlik etmek ve çocuğunuzun duygusal ve zihinsel sağlığını korumak için bu yazıyı kaleme aldım.
Çocukluk döneminde yaşanan travmatik deneyimler, çocuğun ruhsal gelişimini derinden etkileyebilir ve uzun vadeli sonuçlar doğurabilir. Örneğin, fiziksel, duygusal veya cinsel istismar, aile içi şiddet, aile üyelerinin kaybı, doğal afetler veya kazalar gibi olaylar çocuklarda travmatik stres yaratabilir. Bu gibi deneyimler, çocuğun zihinsel sağlığını, duygusal dengesini ve sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuklarda travmanın belirtileri ve etkileri çeşitlilik gösterebilmektedir.
Yaygın Belirtileri
Kabuslar ve Gece Korkuları
Travmatik bir deneyim yaşayan çocuklar, sık sık kabuslar görebilir veya gece korkuları yaşayabilirler. Bu kabuslar, travmatik olayın tekrar yaşandığı veya onunla ilişkilendirilen korkuları yansıtabilir.
Bir çocuk, evlerinin yandığı bir yangın gibi travmatik bir olay yaşadıktan sonra sık sık kabuslar görebilir. Bu kabuslar, alevlerin etrafa yayıldığını veya sevdiklerinin zarar gördüğünü gösteren kabuslar olabilir. Ayrıca, gece korkuları da yaşayabilirler; örneğin, yangın sırasında yaşadıkları korkunun tekrar ettiği gibi, belirli bir ses duyduklarında veya belirli bir koku aldıklarında.
Kaçınma ve İzolasyon
Travmatik bir olay sonrasında, çocuklar olayla ilişkilendirilen yerlerden, insanlardan veya etkinliklerden kaçınabilirler. Ayrıca, içe kapanık bir davranış sergileyebilir ve sosyal etkileşimden kaçınabilirler.
Çocuk, okulunda yaşadığı bir kaza sonrasında, olayın meydana geldiği bölüme gitmekten veya kaza anını hatırlatan bir arkadaşıyla zaman geçirmekten kaçınabilir. Ayrıca, sosyal etkileşimden kaçınarak, olayı düşünmekten veya hatırlamaktan kaçınma eğilimi gösterebilir. Evde içine kapanarak, olayı düşünmemeye çalışabilir.
Davranışsal Sorunlar
Çocuklarda travmanın bir sonucu olarak, saldırganlık, öfke patlamaları, dikkat dağınıklığı, hiperaktivite ve diğer davranışsal sorunlar görülebilir. Bu davranışlar, çocuğun içsel stres ve kaygıyı dışa vurmasının bir yolu olabilir.
Çocuk, ailesindeki bir ayrılık sonrasında, öfke patlamaları yaşayabilir. Bu öfke patlamaları, aslında çocuğun içsel stres ve kaygıyı ifade etmenin bir yolu olabilir. Ayrıca, dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite gibi davranışsal sorunlar da gösterebilirler. Örneğin, okulda derslere odaklanmakta zorlanabilir ve sürekli olarak yerlerinde duramayabilirler.
Fiziksel Belirtiler
Travmatik stresin fiziksel belirtileri arasında baş ağrısı, karın ağrısı, uykusuzluk, iştah değişiklikleri ve sindirim sorunları bulunabilir.
Bir çocuk, bir doğal afet sırasında yaşadığı yoğun korku ve endişe sonrasında baş ağrısı ve karın ağrısı yaşayabilir. Ayrıca, uykusuzluk da görülebilir; çünkü çocuk, kabuslar veya gece korkuları nedeniyle uyumakta zorlanabilir. Bu stres ve kaygı ayrıca iştah değişikliklerine ve sindirim sorunlarına da yol açabilir.
Bu belirtiler, çocuğun travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) veya diğer ruhsal sağlık sorunları yaşadığını gösterebilir. Ancak, önemli olan bu belirtileri tanımak ve çocuğa destek olmaktır.
Çocuğun Travmatik Deneyimleriyle Başa Çıkmasına Yardımcı Olmanın Başlıca Yolları
Güvenli Bir Ortam Sağlama
Çocuğa, onun duygularını ifade etmesi ve kendini güvende hissetmesi için güvenli bir ortam sağlayın.
Örneğin; Çocuğunuz, evlerinin yakınında bir doğal afet yaşadıktan sonra kendini güvende hissetmekte zorlanabilir. Bu durumda, ona evin içinde veya dışında güvenli bir alan oluşturabilirsiniz. Ailenin birlikte toplanabileceği bir acil durum planı oluşturarak, çocuğunuzun bu plana güven duymasını sağlayabilirsiniz. Ayrıca, ona sık sık evin güvenli olduğunu ve ailenin her zaman yanında olduğunu hatırlatmak da önemlidir.
Açık İletişim
Çocuğunuzla açık ve dürüst bir iletişim kurun. Onun duygularını ve deneyimlerini anlamaya çalışın ve ona destek olun.
Örneğin, bir kaza sonrasında, çocuğunuzun yaşadığı korkuları ve endişeleri paylaşmasını teşvik edebilirsiniz. Onun duygularını dikkate alarak, ona destek olabilir ve onunla birlikte çözüm bulabilirsiniz.
Profesyonel Yardım Alın
Bir çocuk psikoterapisti veya danışmanı, çocuğunuzun travmatik deneyimleriyle başa çıkmasına yardımcı olabilir ve iyileşme sürecinde rehberlik edebilir.
Örneğin, çocuğunuz, bir doğal afet sonrasında yoğun kaygı ve korku yaşadıysa, bir terapist ona duygusal ve zihinsel olarak destek olabilir. Bu destek, çocuğunuzun travmatik deneyimleriyle başa çıkma ve iyileşme sürecinde önemli bir rol oynayabilir.
Kendine iyi Bakım
Çocuğunuzun travmatik deneyimlerle başa çıkmasına yardımcı olmanın bir yolu da kendinize iyi bakmaktır. Kendinize ve çocuğunuza iyi bakın. Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek, stres yönetimi tekniklerini uygulamak ve sağlıklı ilişkiler geliştirmek önemlidir.
Örneğin, sizin de yaşadığınız stresi yönetmek için sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmeyi ve stresle başa çıkma tekniklerini uygulamayı örnek alabilirsiniz. Ayrıca, çocuğunuzla sağlıklı ilişkiler geliştirmek ve onunla kaliteli zaman geçirmek de önemlidir. Bu, hem sizin hem de çocuğunuzun duygusal ve zihinsel sağlığını korumanıza yardımcı olabilir.
Özetle çocuklarda travma yaşamak ciddi bir durumdur ve onların iyileşme sürecini desteklemek için zaman, sabır ve sevgi gerektirir. Ancak, doğru destek ve kaynaklarla, çocuklar travmatik deneyimlerinden güçlenebilir ve iyileşebilirler.
Bu vb. konularda yardım almak için iletişim formundan bize ulaşabilirsiniz.